Sửa nghĩa vụ của DN bán hàng

Để triển khai chương trình hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa của người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mua tại Việt Nam mang theo khi xuất cảnh, năm 2015, Tổng cục Hải quan đã xây dựng và đưa vào sử dụng “Hệ thống quản lý thông tin hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa của người nước ngoài mua tại Việt Nam mang theo khi xuất cảnh- VAT-RS” Chương trình trên có ưu điểm là được thực hiện đồng bộ từ DN bán hàng hoàn thuế GTGT, cơ quan Hải quan đến ngân hàng thương mại (ngân hàng chi trả tiền hoàn thuế GTGT).

Tuy nhiên, theo đánh giá của Tổng cục Hải quan, đến thời điểm hiện nay vẫn còn nhiều DN bán hàng hoàn thuế GTGT chưa tham gia vào hệ thống này gây khó khăn cho cơ quan Hải quan trong việc theo dõi hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài, việc đối chiếu hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế, đối chiếu hàng thật, hàng giả… Ngoài ra, các DN bán hàng hoàn thuế không nhập các thông tin về hàng hóa, khách nước ngoài vào hóa đơn GTGT kiêm tờ khai hoàn thuế trên hệ thống nên công chức hải quan phải nhập thủ công, dẫn đến kéo dài thời gian giải quyết thủ tục hoàn thuế cho khách xuất cảnh. Hệ thống không có tác dụng truy xuất ngược để xác định được hóa đơn người nước ngoài xuất trình đúng là do DN bán hàng đã xuất.

Ngoài ra, khi DN bán hàng hoàn thuế thay đổi địa điểm bán hàng, tên DN nhưng chưa báo cáo cơ quan Thuế, cơ quan Hải quan để cập nhật vào hệ thống hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài và trang thông tin điện tử của cơ quan Thuế. Do vậy, cơ quan Hải quan cửa khẩu khi tra cứu danh sách DN bán hàng hoàn thuế GTGT trên hệ thống và trang Thông tin điện tử của cơ quan Thuế không khớp với hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế, do đó đã từ chối hoàn thuế.

Theo đó, để tháo gỡ những bất cập trên, tại dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 72/2014/TT-BTC, Tổng cục Hải quan sẽ bổ sung thêm quyền, nghĩa vụ của DN bán hàng và bổ sung thêm 1 khoản yêu cầu DN bán hàng hoàn thuế tham gia vào Hệ thống quản lý thông tin hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa của người nước ngoài mua tại Việt Nam mang theo khi xuất cảnh- VAT-RS và có trách nhiệm cập nhật đầy đủ, chính xác thông tin trên hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế do DN lập vào hệ thống này.

Đồng thời bổ sung thêm nghĩa vụ báo cáo cơ quan Thuế, cơ quan Hải quan việc thay đổi địa điểm ban hàng, tên DN, mã số thuế, địa điểm bán hàng hoàn thuế.

Sửa trách nhiệm và quyền hạn của cơ quan Thuế và Hải quan

Theo phân tích của Tổng cục Hải quan, tại Khoản 1 Điều 1 Thông tư 72/2014/TT-BTC quy định việc hoàn thuế GTGT tại một số cửa khẩu sân bay quốc tế, cửa khẩu cảng biển quốc tế. Việc áp dụng hoàn thuế do Bộ Tài chính quyết định phù hợp với thực tế quản lý và hiệu quả công tác hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài. Tuy nhiên, tại Thông tư này chưa quy định trách nhiệm của cơ quan chủ trì trình Bộ Tài chính để thực hiện công tác lựa chọn sân bay, cảng biển quốc tế áp dụng hoàn thuế GTGT.

Bên cạnh đó, Hệ thống quản lý hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài của cơ quan Hải quan đã được xây dựng và đi vào sử dụng từ năm 2015 nên một số quy định đã không còn phù hợp.

Vì vậy, tại dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 72/2014/TT-BTC, Tổng cục Hải quan sẽ quy định rõ trách nhiệm của cơ quan Hải quan trong việc báo cáo Bộ Tài chính quyết định áp dụng hoàn thuế GTGT tại sân bay, cảng biển quốc tế. Đồng thời bổ sung thêm một số khoản mới quy định về trách nhiệm và quyền hạn của cơ quan Hải quan như: Tiếp nhận hồ sơ đề nghị của UBND tỉnh, thành phố trình Bộ Tài chính để lựa chọn sân bay, cảng biển quốc tế…. Về phía cơ quan Thuế, tại Thông tư 72 cũng đã quy định rõ chức năng và quyền hạn trong việc lựa chọn và quản lý DN bán hàng hoàn thuế. Tuy nhiên, thời gian vừa qua, khi cơ quan Hải quan phải thực hiện kiểm tra DN bán hàng xuất hóa đơn có phải DN bán hàng hoàn thuế GTGT đã được cơ quan Thuế công nhận. Cơ sở để cơ quan Hải quan tham khảo đó là Danh sách các DN bán hàng hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài trên trang thông tin điện tử của cơ quan Thuế. Tuy nhiên, khi cơ quan Hải quan kiểm tra, thường xuyên xảy ra tình trạng DN đã được cơ quan Thuế công nhận nhưng trên trang thông tin điện tử của cơ quan Thuế chưa có thông tin của DN, điều này gây khó khăn cho cơ quan Hải quan trong công tác hoàn thuế.

Theo đó, để tạo thuận lợi cho cơ quan Hải quan trong việc thực hiện hoàn thuế GTGT, tại dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 72/2014/TT-BTC, Tổng cục Hải quan sẽ bổ sung thêm quy định vào trách nhiệm của cơ quan Thuế là: Quản lý DN bán hàng miễn thuế theo đúng quy định của pháp luật, đăng tải danh sách DN bán hàng lên trang thông tin điện tử của cơ quan Thuế.

Bổ sung quy định in, phát hành và kiểm tra hóa đơn

Theo phân tích của Tổng cục Hải quan, tại Thông tư 72 chưa có quy định về việc sử dụng hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế in ra từ hệ thống quản lý hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài để sử dụng cho việc hoàn thuế. Theo đó, để tạo thuận lợi cho người nước ngoài, cửa hàng bán hàng hoàn thuế GTGT và cơ quan Hải quan trong việc quản lý thuế thì cần phải bổ sung quy định về việc sử dụng hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế in ra từ hệ thống quản lý thông tin hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài.

Với quy định về xuất trình, kiểm tra hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế và hàng hóa, tại Thông tư 72 chưa có quy định việc cơ quan Hải quan phải lưu hồ sơ (bản phô tô) sau khi cơ quan Hải quan xác nhận hàng hóa được hoàn thuế (chỉ có ngân hàng thương mại lưu hồ sơ hoàn thuế- bản chính). Cơ quan Hải quan không lưu hồ sơ hoàn thuế, dẫn đến khi kiểm tra, đối chiếu lại việc hoàn thuế không có chứng từ để đối chiếu, gây khó khăn trong việc theo dõi hồ sơ hoàn thuế của người nước ngoài.

Theo đó, để thuận tiện trong việc theo dõi hồ sơ, Tổng cục Hải quan đã đưa nội dung lưu hồ sơ (bản phô tô) sau khi cơ quan Hải quan xác nhận hàng hóa được miễn thuế vào dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 72.

Riêng với hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế GTGT, thời gian vừa qua nhiều DN bán hàng hoàn thuế chưa ghi đầy đủ thông tin, nếu có ghi thì thông tin cũng chung chung, thiếu nhãn hiệu, ký hiệu, xuất xứ, mã hàng hóa cũng chưa thống nhất… gây khó cho cơ quan Hải quan trong việc kiểm tra hàng hóa, đối chiếu hàng thật, giả trong quá trình làm thủ tục hoàn thuế.

Để thuận lợi hơn và hạn chế tình trạng hàng giả trong hoàn thuế GTGT, theo Tổng cục Hải quan, tại dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 72 sẽ bổ sung yêu cầu trên hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế GTGT có thông tin của hàng hóa về nhãn hiệu, ký hiệu, xuất xứ, mã hàng hóa. Đồng thời có cả thông tin cụ thể số điện thoại, email của DN bán hàng để cơ quan Hải quan có thể liên lạc với DN để xác nhận các thông tin liên quan đến hàng hóa.