Theo nhận định của Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan), hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trên tuyến đường biển, các cảng biển quốc tế vẫn tập trung vào các mặt hàng: Xăng, dầu, gỗ, khoáng sản, động thực vật hoang dã, đồ điện tử, điện lạnh đã qua sử dụng…

Để đấu tranh có hiệu quả với các hành vi vi phạm trên biển, lãnh đạo Hải đội Kiểm soát trên biển khu vực miền Bắc (Hải đội 1, Cục Điều tra chống buôn lậu) cho biết, ngoài tuần tra, kiểm soát thường xuyên, đột xuất tại vùng nội thủy, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải nhằm ngăn ngừa hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, đơn vị đã chú trọng thu thập, xử lý thông tin từ các nguồn công khai và bí mật, trong và ngoài nước có liên quan. Song song đó, đơn vị tổ chức thực hiện các biện pháp nghiệp vụ nhằm phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, điều tra và xử lý các hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trên biển.

Năm 2017, Hải đội 1 phát hiện, xử lý 13 vụ buôn lậu, vận chuyển hàng hóa trái phép trên biển; trị giá hàng hóa vi phạm 4,5 tỷ đồng. Và chỉ tính riêng trong vòng 2 tháng đầu năm 2018, đơn vị này đã phát hiện, xử lý 3 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; thu giữ hàng hóa trị giá hơn 10 tỷ đồng. Đáng lưu ý trong số nhiều mặt hàng vi phạm thường xuyên nằm trong “tầm ngắm” của lực lượng kiểm soát Hải quan, Hải đội 1 đã phát hiện thu giữ gần 200 kg pháo các loại; gần 170 tấn thịt trâu đông lạnh.

Điển hình là thực hiện Kế hoạch đấu tranh chuyên án PN-118 của Hải đội 1 đã được lãnh đạo Cục Điều tra chống buôn lậu phê duyệt, ngày 24/1/2018, tại tọa độ 21o48’11”N; 108o09’14”E trên vùng biển Đông Bắc, tỉnh Quảng Ninh, Tổ công tác thuộc Hải đội 1 phát hiện 1 xuồng máy cao tốc gồm 3 đối tượng đang cặp mạn bốc hàng sang mảng (dạng bè đánh cá của Trung Quốc) có gắn máy, không biển đăng ký. Khi phát hiện thấy lực lượng Hải quan các đối tượng đã nhảy lên xuồng máy cao tốc chạy sang vùng biển Trung Quốc. Tại đây, lực lượng Hải quan khám xét phương tiện (mảng bè có gắn máy) thu giữ 10 thùng caton pháo các loại, bên ngoài các thùng có ghi chữ Trung Quốc, tổng trọng lượng 196,6 kg.

Sau 1 tháng, ngày 26/2, 168,25 tấn thị trâu đông lạnh không rõ nguồn gốc, trị giá ước 13 tỷ đồng đang được các đối tượng dùng 2 tàu sắt vận chuyển trên vùng biển Việt Nam đã bị lực lượng Hải đội 1 phát hiện, ngăn chặn trên vùng biển Vịnh Bắc bộ. Tại thời điểm kiểm tra, tàu đang trên hành trình  theo hướng 220 độ đi sâu vào lãnh thổ Việt Nam, thuyền trưởng và thuyền viên trên tàu không xuất trình được giấy tờ, tài liệu liên quan chứng minh cho việc đã làm thủ tục nhập khẩu toàn bộ số lượng hàng hàng hóa vận chuyển trên tàu.

Theo quan sát của phóng viên tại hiện trường khám xét, hàng hóa vi phạm một số lượng lớn các hộp catton, có khối lượng ghi trên vỏ hộp là 25 kg, phía ngoài bìa  ghi các chữ FROZEN BONELESS PREMIUM BUFFALO MEAT. Toàn bộ hàng hóa đều là thịt trâu đông lạnh các loại đóng trong các thùng carton còn nguyên đai, nguyên kiện. Hàng hóa trên tàu được các đối tượng bảo quản lạnh.

Hiện trường khám xét vụ 2 tầu sắt vận chuyển 168,25 tấn thịt trâu đông lạnh.  Ảnh: Quang Hùng.

Chia sẻ với phóng viên, ông Phạm Văn Huynh, Thuyền trưởng thuộc Hải đội Kiểm soát trên biển khu vực miền Bắc cho biết, hoạt động buôn lậu trên biển diễn ra phức tạp ở khu vực biển giáp ranh, cách đất liền từ 50 đến 70 hải lý (khoàng 90 đến 130km-PV). Thời tiết có nhiều sương mù, sóng to, gió lớn… là những trở ngại lớn đối với lực lượng chuyên trách Hải quan làm nhiệm vụ đấu tranh chống buôn lậu trên biển. Không những thế, hoạt động này được các đối tượng buôn lậu tổ chức chặt chẽ thành các đường dây, ổ nhóm được trang bị phương tiện hiện đại. Đối tượng chủ mưu thường không lộ diện, mà đóng vai trò chỉ huy từ trong đất liền để đối tượng làm thuê bất chấp tính mạng, điều khiển tàu chạy với tốc độ cao hòng trốn tránh tàu tuần tra, kiểm soát của lực lượng Hải quan.

Những năm gần đây, Tổng cục Hải quan chú trọng đầu tư trang thiết bị hiện đại phục vụ công tác tuần tra, kiểm soát trên tuyến biên giới đường bộ và trên biển. Tới đây, Hải đội 1 sẽ tiếp nhận thêm một tàu tuần tra nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Khắc phục những khó khăn, hạn chế trong thực hiện nhiệm vụ hiện nay, cán bộ, công chức, thuyền viên thuộc Hải đội 1 vẫn đang phải đương đầu với sóng lớn, ngày đêm thực hiện tuần tra, kiểm soát trên biển, ngăn không để đối tượng buôn lậu đưa hàng lậu vượt biên.