Biến tướng loại hình hàng quá cảnh để buôn lậu

(HQ Online)- Là loại hình dịch vụ hàng hóa phát triển phù hợp với thông lệ quốc tế, được cơ quan Hải quan tạo thuận lợi về thủ tục, nhưng thời gian gần đây, loại hình hàng quá cảnh đang bị một số đối tượng DN lợi dụng để buôn lậu, gian lận thương mại.

Container hàng quá cảnh chứa hàng cấm do Hải quan TP.HCM phát hiện tháng 6-2016. (Ảnh: T.H)

Doanh nghiệp “ma” vận chuyển hàng quá cảnh

Theo Cục Hải quan TP.HCM, trung bình một tháng, đơn vị làm thủ tục cho trên 2.800 tờ khai vận chuyển đối loại hình hàng quá cảnh. Trong đó, hàng hóa chủ yếu qua 3 cửa khẩu chính, gồm: Mộc Bài (Tây Ninh) trên 2.000 tờ khai; Xa Mát (Tây Ninh) gần 400 tờ khai và Hoa Lư (Bình Phước) trên 350 tờ khai.

Ngày 6-8-2016, Công ty TNHH TM DV XNK quốc tế Bình Chánh vận chuyển lô hàng quá cảnh thuộc tờ khai vận chuyển số 500050661061, mặt hàng khai báo trên tờ khai là dụng cụ nhà bếp, máy lạnh, máy nóng lạnh, máy lọc nước, mới 100%. Lô hàng đã được cơ quan Hải quan phê duyệt  vận chuyển quá cảnh sang Campuchia qua cửa khẩu Hoa Lư (Bình Phước). Tuy nhiên, vào thời điểm ngày 11-8-2016, trên hệ thống điện tử của Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Hoa Lư vẫn chưa cập nhật thông tin hàng đến.Tiếp tục xác minh, Đội Kiểm soát Hải quan- Cục Hải quan TP.HCM phát hiện Công ty TNHH TM DV XNK quốc tế Bình Chánh đưa hàng quá cảnh vào tiêu thụ nội địa. Điều đáng chú ý, khi tiến hành điều tra xác minh tại địa chỉ đăng kí hoạt động của DN này, Đội Kiểm soát Hải quan phát hiện đây là “DN ma”.

Đội Kiểm soát Hải quan đã triển khai các biện pháp nghiệp vụ truy tìm lô hàng quá cảnh này, phát hiện container chứa hàng quá cảnh nêu trên không được vận chuyển đến cửa khẩu Hoa Lư theo quy định mà đang nằm trong bãi chứa hàng tại cảng Cát Lái (TP.HCM).

Đội Kiểm soát Hải quan phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1, Chi cục Hải quan Nhơn Trạch tiến hành kiểm tra container tại bãi Cát Lái. Kết quả kiểm tra, không phải mặt hàng thuộc tờ khai vận chuyển hàng quá cảnh số 500050661061 mà container lại chứa mặt hàng sợi, đúng như hàng hóa khai báo trên tờ khai hải quan mở tại Chi cục Hải quan Nhơn Trạch. Xác minh tại hãng tàu vận chuyển, được biết container chứa hàng quá cảnh đã được người vận chuyển trả container rỗng vào ngày 7-8-2016 (sau 1 ngày container hàng quá cảnh rời khỏi cảng Cát Lái).

Đội Kiểm soát Hải quan tiếp tục liên hệ với Công an phường 25, quận Bình Thạnh, TP.HCM xác minh chiếc xe ô tô vận chuyển container hàng quá cảnh. Làm việc với ông Võ Anh Hùng- tài xế vận chuyển container hàng quá cảnh, ông này cho biết, có người tên Hạnh liên lạc qua điện thoại yêu cầu lấy lệnh và vận chuyển container hàng về kho. Ông Hùng nhận hàng và chở hàng ra khỏi cổng cảng Cát Lái vào tối ngày 6-8. Sáng 7-8, ông Hùng vận chuyển hàng đến bốc dỡ xuống kho tại Quốc lộ 51- Biên Hòa- Đồng Nai, sau đó kéo container rỗng về cảng Cát Lái lúc 14 giờ cùng ngày. Đội Kiểm soát Hải quan yêu cầu ông Hùng dẫn đến kho xuống hàng, nhưng kho đóng cửa, nhìn qua khe cửa không thấy có hàng hóa gì bên trong. Xác minh địa chỉ DN vận chuyển thì DN không hoạt động tại địa chỉ đăng kí kinh doanh.

Như vậy là, hàng hóa trong container quá cảnh lẽ ra phải làm thủ tục XK sang Campuchia qua cửa khẩu Hoa Lư (Bình Phước) như đăng ký với cơ quan Hải quan, nhưng đã bị DN lợi dụng tiêu thụ trong nội địa.

Manh động, trắng trợn

Không chỉ có vụ việc trên, trước đó, ngày 5-8, từ dấu hiệu nghi vấn, Đội Kiểm soát Hải quan theo dõi lô hàng quá cảnh thuộc tờ khai vận chuyển số 500050552120 do công ty TNHH Giao nhận hàng hóa dịch vụ T.A. vận chuyển, mặt hàng khai báo là bìa carton, vận chuyển từ Tân Cảng- Hiệp Phước đi cửa khẩu Mộc Bài- Tây Ninh.

Ngày 11-8, Đội Kiểm soát Hải quan phối hợp với PC 46 Công an TP.HCM phát hiện chiếc xe vận chuyển container hàng quá cảnh vận chuyển hàng lậu chở đến kho hàng tại Cần Đước – Long An. Qua khai thác nhanh tài xế chiếc xe trên, ông này khai nhận trước đó có vận chuyển container hàng quá cảnh thuộc tờ khai vận chuyển 500050552120 đến kho này và xuống hàng tại đây, sau đó chèn 1 lớp carton vào đầu container vận chuyển đến cửa khẩu Mộc Bài để xuất đi Campuchia.

Theo phân tích của ông Trần Việt Thắng, Đội Trưởng Đội Kiểm soát Hải quan- Cục Hải quan TP.HCM, thời gian gần đây rộ lên hiện tượng một số DN lợi dụng loại hình quá cảnh để đưa hàng lậu vào tiêu thụ nội địa, trốn thuế, tránh việc kiểm tra của cơ quan quản lý chuyên ngành và kiểm soát của cơ quan Hải quan.  Cụ thể, khi cơ quan Hải quan phát hiện lô hàng có dấu hiệu nghi vấn và đề nghị phối hợp kiểm tra thực tế, DN tiến hành điều chỉnh manifest chuyển sang loại hình quá cảnh, vận chuyển hàng hóa qua các cửa khẩu lân cận bằng đường bộ. Đồng thời, tuồn hàng vào nội địa tiêu thụ. Như vây

Ngày 16-8, tại cuộc họp giữa lãnh đạo Cục Hải quan TP.HCM với lãnh đạo các Chi cục, phòng chức năng bàn giải pháp quản lý đối với hàng tạm nhập, tái xuất, hàng quá cảnh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường đã chỉ đạo Cục Hải quan TP.HCM xây dựng kế hoạch tổng thể nhằm kiểm tra, kiểm soát hiệu quả loại hình hàng quá cảnh.

Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường cho rằng, loại hình kinh doanh hàng quá cảnh, tạm nhập, tái xuất là thông lệ quốc tế thông thường, cơ quan Hải quan luôn tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các DN hoạt động. Tuy nhiên, bên cạnh các DN làm ăn chân chính, cơ quan Hải quan đã phát hiện không ít DN đã và đang lợi dụng loại hình này để biến tướng thực hiện buôn lậu, gian lận thương mại tinh vi, thậm chí ở mức độ manh động, trắng trợn.

Thực tế trong thời gian qua cho thấy, các đối tượng buôn lậu đang lợi dụng những DN chấp hành tốt pháp luật để đứng tên trên hồ sơ nhập khẩu hàng. Mặt hàng vi phạm đều là hàng cấm, hàng chịu sự quản lý của cơ quan quản lý chuyên ngành… Như vậy, thông qua các thủ đoạn trên, hàng nhập khẩu có điều kiện, hàng cấm, hàng lậu… đã được các đối tượng buôn lậu tuồn vào nội địa để tiêu thụ với mục đích trốn thuế, né tránh việc kiểm tra chuyên ngành, tạo sự cạnh tranh không lành mạnh trong kinh doanh, ảnh hưởng đến sản xuất trong nước.

Trước thực trạng trên, để quản lý, ngăn chặn hiệu quả các hành vi lợi dụng hàng quá cảnh để buôn lậu, gian lận thương mại, Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường yêu cầu Đội Kiểm soát Hải quan chủ trì xây dựng kế hoạch tổng thể về kiểm tra, kiểm soát đối với loại hình hàng quá cảnh; phòng Giám sát quản lý hải quan rà soát lại quy trình hướng dẫn cụ thể cho các Chi cục thực hiện cho đúng, chỉ ra những bất cập, sơ hở để báo cáo, đề xuất chỉnh sửa, bổ sung cho phù hợp.

Đối với các DN vận chuyển hàng độc lập, cần rà soát, nắm bắt cụ thể, tuyên truyền, hướng dẫn cho các DN thực hiện cho đúng quy định. Đồng thời, cảnh báo những thủ đoạn, phương thức đã phát hiện cho các DN.

Loại hình hàng quá cảnh liên quan đến nhiều địa phương, nên cần có quy chế phối hợp hiệu quả . Đối với những vụ việc đã phát hiện, cần nhanh chóng xác minh, điều tra xử lý nghiêm. Nếu vụ việc nào đủ yếu tố cấu thành tội phạm thì thực hiện khởi tố vụ án, chuyển cơ quan điều tra.

Theo hướng dẫn tại Điều 40, Nghị định 187/2013/NĐ-CP: Các loại hàng hóa thuộc sở hữu của tổ chức, cá nhân nước ngoài, trừ các loại vũ khí, đạn dược, vật liệu nổ, hàng hóa có độ nguy hiểm cao và hàng hóa thuộc Danh mục cấm kinh doanh, cấm xuất khẩu, tạm ngừng xuất khẩu, hàng hóa cấm nhập khẩu, tạm ngừng nhập khẩu, được quá cảnh lãnh thổ Việt Nam. Thủ tục quá cảnh được giải quyết tại Chi cục Hải quan cửa khẩu.Hàng hóa quá cảnh lãnh thổ Việt Nam phải chịu sự giám sát của cơ quan Hải quan Việt Nam trong toàn bộ thời gian quá cảnh.

Và theo Khoản 4, Điều 40, Nghị định 187/2013/NĐ- CP thì hàng hóa quá cảnh lãnh thổ Việt Nam chịu sự giám sát của Hải quan Việt Nam trong suốt thời gian lưu chuyển trên lãnh thổ Việt Nam; vào và ra khỏi Việt Nam theo đúng cửa khẩu, tuyến đường quy định; lượng hàng xuất ra phải đúng bằng lượng hàng nhập vào, nguyên đai, nguyên kiện..

Thu Hòa

 

1631 views