Cần quy định rõ trách nhiệm của doanh nghiệp bán hàng

Để triển khai chương trình hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa của người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mua tại Việt Nam mang theo khi xuất cảnh, từ năm 2015 Tổng cục Hải quan đã xây dựng và đưa vào sử dụng “Hệ thống quản lý thông tin hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa của người nước ngoài mua tại Việt Nam mang theo khi xuất cảnh- VAT-RS” Chương trình trên có ưu điểm là được thực hiện đồng bộ từ DN bán hàng hoàn thuế GTGT, cơ quan Hải quan đến ngân hàng thương mại (ngân hàng chi trả tiền hoàn thuế GTGT).

Tuy nhiên, hiện nhiều DN bán hàng hoàn thuế GTGT chưa tham gia vào hệ thống này gây khó khăn cho cơ quan Hải quan trong việc theo dõi hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài, việc đối chiếu hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế, đối chiếu hàng thật, hàng giả…

Các DN bán hàng hoàn thuế không nhập các thông tin về hàng hóa, khách nước ngoài vào hóa đơn GTGT kiêm tờ khai hoàn thuế trên hệ thống nên công chức hải quan phải nhập thủ công, dẫn đến kéo dài thời gian giải quyết thủ tục hoàn thuế cho khách xuất cảnh. Hệ thống không có tác dụng truy xuất ngược để xác định được hóa đơn người nước ngoài xuất trình đúng là do DN bán hàng đã xuất.

Theo phản ánh của đại diện Cục Hải quan Hà Nội và Cục Hải quan TP HCM, là 2 đơn vị có lượng hoàn thuế lớn tại 2 sân bay quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất, một số DN bán hàng cho người nước ngoài khi lập hóa đơn GTGT kiêm tờ khai hoàn thuế thường ghi thông tin chưa đầy đủ, tên hàng không rõ ràng, thiếu nhãn hiệu, mã ký hiệu… có những mặt hàng giá trị lớn như đồng hồ với số tiền thuế hoàn đến vài tỷ đồng, song trên hóa đơn lại ghi rất chung chung. Việc ghi thiếu này dẫn đến khó khăn cho cơ quan Hải quan trong việc đối chiếu hàng hóa thực tế được hoàn thuế GTGT với hóa đơn do đơn vị bán hàng lập.

Ngoài ra, khi DN bán hàng hoàn thuế thay đổi địa điểm bán hàng, tên DN nhưng chưa báo cáo cơ quan Thuế, cơ quan Hải quan để cập nhật vào hệ thống hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài và trang thông tin điện tử của cơ quan Thuế. Nhiều trường hợp, khi ra tới sân bay, Hải quan cửa khẩu tra cứu danh sách DN bán hàng hoàn thuế GTGT trên hệ thống và trang Thông tin điện tử của cơ quan Thuế không khớp với hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế, do đó đã từ chối hoàn thuế.

Vì vậy, các đơn vị này kiến nghị, dự thảo Thông tư cần đề cao hơn trách nhiệm của DN bán hàng hoàn thuế GTGT.

Ghi nhận các ý kiến góp ý và để tháo gỡ những bất cập trên, tại dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 72/2014/TT-BTC, Tổng cục Hải quan sẽ bổ sung thêm quyền, nghĩa vụ của DN bán hàng và bổ sung thêm 1 khoản yêu cầu DN bán hàng hoàn thuế tham gia vào Hệ thống quản lý thông tin hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa của người nước ngoài mua tại Việt Nam mang theo khi xuất cảnh- VAT-RS và có trách nhiệm cập nhật đầy đủ, chính xác thông tin trên hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế do DN lập vào hệ thống này; đồng thời bổ sung thêm nghĩa vụ báo cáo cơ quan Thuế, cơ quan Hải quan việc thay đổi địa điểm bán hàng, tên DN, mã số thuế, địa điểm bán hàng hoàn thuế.

Bổ sung thông tin hóa đơn

Hiện Thông tư 72 chưa quy định về việc sử dụng hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế in ra từ hệ thống quản lý hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài để sử dụng cho việc hoàn thuế. Bên cạnh đó, với quy định về xuất trình, kiểm tra hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế và hàng hóa, tại Thông tư 72 chưa có quy định việc cơ quan Hải quan phải lưu hồ sơ (bản phô tô) sau khi cơ quan Hải quan xác nhận hàng hóa được hoàn thuế (chỉ có ngân hàng thương mại lưu hồ sơ hoàn thuế- bản chính). Cơ quan Hải quan không lưu hồ sơ hoàn thuế, dẫn đến khi kiểm tra, đối chiếu lại việc hoàn thuế không có chứng từ để đối chiếu, gây khó khăn trong việc theo dõi hồ sơ hoàn thuế của người nước ngoài.

Theo phản ánh của đại diện của Cục Hải quan Đà Nẵng, trong quá trình triển khai hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa của người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mang theo khi xuất cảnh, đơn vị đã gặp khó khăn trong việc xác định DN bán hàng hoàn thuế khi kiểm tra hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế GTGT, dẫn đến mất thời gian trong giải quyết thủ tục hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài xuất cảnh vì có trường hợp danh sách DN bán hàng hoàn thuế chưa được cập nhật trên trang thông tin điện tử của một số cục thuế tỉnh, thành phố.

Không chỉ có thế, tại Đà Nẵng đã gặp trường hợp một số hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế GTGT do khách xuất cảnh xuất trình không có dấu tròn mực đỏ của DN bán hàng, khiến cho Hải quan gặp khó trong việc giải quyết hoàn hay không hoàn thuế, bởi tại Thông tư 72/2014/TT-BTC chưa quy định rõ điều này.

Cũng vướng vấn đề này, đại diện Cục Hải quan Khánh Hòa cho biết, trong việc tra cứu thông tin trên hóa đơn do DN cập nhật và xuất trình với cơ quan Hải quan so với thông tin trên hóa đơn DN báo cáo quyết toán với cơ quan Thuế nội địa lại chưa được hỗ trợ quản lý bằng phương thức điện tử, trong khi đó, tại Khoản 5 Điều 18 Thông tư 72/2014/TT-BTC đã quy định rõ: “Việc cập nhật thông tin trên hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế do DN bán hàng hoàn thuế lập và cập nhật vào hệ thống quản lý hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài theo phương thức điện tử”. Vì vậy, cơ quan Hải quan phải cập nhật từng mã hàng trên tờ khai kiêm hóa đơn hoàn thuế thay cho DN, điều này đã gây khó khăn trong việc tra cứu thông tin của cơ quan Hải quan, đồng thời mất rất nhiều thời gian trong khâu xử lý hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài.

Do đó, các đơn vị đề nghị để tạo thuận lợi cho người nước ngoài, cửa hàng bán hàng hoàn thuế GTGT và cơ quan Hải quan trong việc quản lý thuế thì cần phải bổ sung quy định về việc sử dụng hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế in ra từ hệ thống quản lý thông tin hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài.

Tiếp thu các ý kiến góp ý và để thuận tiện trong việc theo dõi hồ sơ, lãnh đạo Cục thuế XNK cho biết, dự thảo Thông tư đã đưa nội dung lưu hồ sơ (bản photo) sau khi cơ quan Hải quan xác nhận hàng hóa được miễn thuế vào dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 72.

Bên cạnh đó, để thuận lợi hơn và hạn chế tình trạng hàng giả trong hoàn thuế GTGT, theo Cục Thuế XNK, tại dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 72 sẽ bổ sung yêu cầu trên hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế GTGT có thông tin của hàng hóa về nhãn hiệu, ký hiệu, xuất xứ, mã hàng hóa. Đồng thời có cả thông tin cụ thể số điện thoại, email của DN bán hàng để cơ quan Hải quan có thể liên lạc với DN để xác nhận các thông tin liên quan đến hàng hóa.