Phân loại, xử lý ngay

Theo ông Nguyễn Hữu Nghiệp, Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM, trước thực trạng hàng hóa tồn đọng tại cảng gia tăng, trong đó chủ yếu là phế liệu NK, trước mắt, để xử lý hơn 3.000 container phế liệu, Cục Hải quan TP.HCM đã chỉ đạo các chi cục hải quan nơi có phế liệu tồn đọng thực hiện phân loại theo chủng loại, số lượng, khối lượng, thành phần, tính chất hàng hóa, phế liệu (phế liệu trong danh mục được phép NK làm nguyên liệu sản xuất, phế liệu không trong danh mục được phép NK làm nguyên liệu sản xuất, hàng hóa là chất thải nguy hại…) báo cáo Hội đồng xử lý hàng hóa tồn đọng để xử lý ngay. Đặc biệt, đối với container phế liệu NK, Cục Hải quan TP.HCM sẽ phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường đối chiếu giấy phép NK của các DN, trường hợp nào không có giấy phép NK sẽ đưa vào xử lý ngay dù chưa đến quá hạn 90 ngày kể từ ngày hàng về cảng theo quy định tại Thông tư 203/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính.

Tại buổi làm việc mới đây giữa Cục Hải quan TP.HCM với đoàn công tác của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tổng cục Hải quan, Cảng vụ Hàng hải TP.HCM, các bên cũng đã bàn thảo và thống nhất phướng án đẩy nhanh tiến độ xử lý hàng tồn động tại cảng. Đối với các container phế liệu không đủ tiêu chuẩn NK theo quy định, ảnh hưởng đến môi trường sẽ xử lý theo phương án buộc tái xuất; đối với chủng loại phế liệu trong danh mục phế liệu được phép NK làm nguyên liệu sản xuất, bán thanh lý cho các cơ sở sản xuất thì các DN có năng lực sản xuất, xử lý, tái chế loại hàng hóa, phế liệu tương ứng, trực tiếp sử dụng phế liệu làm nguyên liệu sản xuất đã được cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong NK phế liệu tham gia đấu thầu thu mua.

Đối với các hãng tàu, sẽ kiến nghị có quy định ràng buộc trách nhiệm cụ thể, khi nhận vận chuyển phế liệu cho các DN phải đảm bảo các DN có giấy phép NK theo quy định, tránh tình trạng vận chuyển hàng hóa tràn lan về lưu giữ tại cảng, ảnh hưởng đến môi trường, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của cảng, gây khó khăn cho công tác quản lý…

Hàng ngàn container phế liệu không người nhận

Theo Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 Phạm Thị Lèo, tính đến ngày 20/6/2018, tại cảng Cát Lái còn 3.231 container phế liệu chưa làm thủ tục hải quan. Trong đó, có 2.183 container tồn quá 90 ngày kể từ ngày hàng về cảng nhưng chủ hàng vẫn chưa đến làm thủ tục hải quan, nhận hàng. Hiện đơn vị đang phối hợp với Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn phân loại các container phế liệu để xử lý theo hướng dẫn của Tổng cục Hải quan và lãnh đạo Cục Hải quan TP.HCM.

Để quản lý, xử lý nhanh các container hàng phế liệu nhằm giảm tải cho cảng Cát Lái, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 đã giám sát, quản lý chặt chẽ các container phế liệu đang tồn đọng tại cảng và thực hiện thủ tục thông quan cho các container này khi đáp ứng đầy đủ điều kiện theo Quyết định 73/2014/QĐ-TTg và Thông tư 41/2015/TT-BTC. Đồng thời, Chi cục gửi thông báo cảnh báo với các hãng tàu về việc phế liệu đang tồn đọng tại cảng chưa thông quan đang gia tăng và đề nghị hãng cung cấp số liệu container phế liệu mà hãng vận chuyển vào cảng để cơ quan Hải quan phối hợp với cảng quản lý chặt chẽ.

Trong quá trình thống kê, phân loại hàng hóa, cơ quan Hải quan phát hiện nhiều DN NK phế liệu nhưng chưa được cấp “Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong NK phế liệu làm nguyên liệu sản xuất” dẫn đến tình trạng nhiều lô hàng đã về đến cảng Cát Lái nhưng chưa thể làm thủ tục NK được. Một số DN NK phế liệu đăng ký địa chỉ kinh doanh không đúng với thực tế hoặc đã chuyển địa chỉ mà không cập nhật, một số DN đã lâu không làm thủ tục hải quan nên cơ quan Hải quan không thể liên lạc được với DN. Bên cạnh đó, có những DN không có giấy xác nhận hoặc có giấy xác nhận nhưng quá hạn, dùng danh nghĩa, giấy xác nhận của các DN khác để vẫn liên hệ với các hãng tàu đóng hàng về Việt Nam càng khiến hàng tồn đọng nhiều.

Tình trạng trên đã khiến hàng ngàn container phế liệu về cảng nhưng không có người nhận. Theo Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1, đối với các container phế liệu tồn quá 30 ngày, chi cục mời DN NK đứng tên trên E-manifest đến để yêu cầu làm thủ tục NK hoặc tái xuất lô hàng (nếu không đủ điều kiện NK). Kết quả các DN có giấy phép đủ điều kiện NK đã đến làm việc với cơ quan Hải quan và làm thủ tục hải quan để thông quan hàng hóa theo quy định, một số DN không đến làm việc với các lý do khác nhau, Chi cục đang tiến hành xác minh địa chỉ DN để xác định chủ sở hữu các container tồn đọng này.

Đối với các contaier phế liệu không có người nhận, Chi cục phối hợp với Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn phân loại và tiến hành các bước theo hướng dẫn của Công văn 2443/TCHQ-GSQL ngày 7/6/2018 của Tổng cục Hải quan xử lý hàng hóa là phế liệu tồn đọng trong địa bàn hoạt động hải quan quá 30 ngày mà không tìm được chủ sở hữu và chuyển sang xử lý như hàng tồn đọng quá 90 ngày. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ xử lý hàng tồn đọng quá 90 ngày theo Thông tư 203/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính.